(แนะนำ) อุปกรณ์ป้องกันไฟย้อน ไฟรั่ว สำหรับงานแสดงสด ART DTi
ปัญหาหนึ่งที่มักจะพบได้บ่อยๆ ในระบบเสียงสตูดิโอหรือในระบบเสียงกลางแจ้ง นั่นคืออาการไฟรั่ว อาการจี่ ฮัมที่เกิดจากอุปกรณ์ต่างๆ เช่น มิกเซอร์เชื่อมต่อกับครอสโอเวอร์แล้วเกิดเสียงจี่ฮัม หรือเมื่อนำอุปกรณ์ 2 ชิ้นเชื่อมต่อกันแล้ว มีไฟรั่วออกมาสร้างความเสียหายให้กับอุปกรณ์เหล่านั้น
เสียงจี่ ฮัม เกิดขึ้นได้อย่างไร อาการจี่ ฮัมนั้นสามารถเกิดขึ้นได้จากหลายสาเหตุ บางครั้งเกิดจากภายในวงจรของอุปกรณ์เหล่านั้น หรือในสายสัญญาณที่ไม่ใช่การต่อแบบบาลานซ์ หรือมีคุณภาพของสายสัญญาณไม่ดีก็ตาม เมื่อเชื่อมต่อเข้าด้วยกันก็อาจทำให้เกิดเสียงจี่ ฮัมได้
เสียงจี่ ฮัม บางครั้งมาจากภาคจ่ายไฟของอุปกรณ์นั้นๆ ซึ่งมีปัญหาตั้งแต่การออกแบบจากโรงงาน หรืออุปกรณ์เสื่อมสภาพไปตามอายุการใช้งาน ส่งผลทำให้กระแสไฟฟ้าทำงานผิดปกติ หรือบางครั้งกรณีเดินสายในระยะไกลๆ ก็สร้างปัญหาได้ และบางครั้งก็เกิดจากปัญหากราวด์ลูป เนื่องจากลงกราวด์ไม่ดี มีการลงกราวด์หลายจุด มีการเดินกราวด์ยาวมากเกินไป ไม่ว่าเสียงรบกวนจะเกิดจากอะไร วันนี้ท่านสามารถแก้ไขได้ด้วยอุปกรณ์ที่เรียกว่า Transformer/Isolater
หม้อแปลง isolate คืออะไร
หม้อแปลงถือเป็นอุปกรณ์ทางไฟฟ้าที่สามารถเปลี่ยนพลังงานทางไฟฟ้ามาเป็นพลังงานกลได้ หม้อแปลงไฟฟ้าที่ใช้กันในปัจจุบันมีหลายชนิด แต่ชนิดที่ผู้เขียนจะอธิบายในบทความนี้คือ หม้อแปลง isolate คนทั่วไปที่ไม่ได้เรียนสายช่างไฟฟ้า คงไม่รู้ว่ามันคืออะไร แล้วมันมีประโยชน์ต่องานระบบเสียงอย่างไร ก่อนอื่นเรามาทำความเข้าใจก่อนว่า หม้อแปลงคืออะไร
หม้อแปลงที่เราใช้งานทั่วไปมันสามารถเปลี่ยนพลังงานไฟฟ้าให้เพิ่มขึ้นหรือลดลงได้ แต่ไม่สามารถเปลี่ยนกำลังทางไฟฟ้าและความถี่ได้ ในตัวหม้อแปลงมันจะมีองค์ประกอบสำคัญ 3 อย่าง คือ (1) แกนเหล็ก (2) ขดลวดตัวนำ และ (3) ฉนวน แกนเหล็กจะถูกเคลือบด้วยฉนวนเรียกว่าแผ่นลามิเนต ส่วนขดลวดจะเป็นทองแดง ซึ่งมีจำนวน 2 ชุด คือ ขดลวดปฐมภูมิ กับขดลวดทุติยภูมิ ส่วนตัวฉนวนจะมีหน้าที่ป้องกันไม่ให้ขวดลวดแต่ละชั้นสัมผัสกัน
หม้อแปลง isolate ได้ถูกแยกประเภทออกไปตามลักษณะการพันขดลวด กล่าวคือ เป็นหม้อแปลงที่มีขดปฐมภูมิและทุติยภูมิแยกกันโดยเด็ดขาด อย่างไรก็ดีหม้อแปลงแยกขด มีอีกชนิดที่เรียกว่า auto ซึ่งมีข้อแตกต่างกับ isolate คือ เมื่อมีการรั่วของไฟฟ้าเกิดขึ้น หม้อแปลง isolate ไฟจะไม่ดูด จนกว่าเราจะไปสัมผัสไฟครบวงจร นั่นคือต้องสัมผัสทั้งไฟและกราวด์จึงจะถูกดูด ตัว isolate ยังสามารถกำหนดการ winding ได้ รวมถึงหากมีคลื่นรบกวนจากระบบไฟ มันจะส่งผลต่อระบบน้อยกว่า แต่ข้อด้อยของมันคือราคาจะสูง และมีขนาดใหญ่กว่าหม้อแปลงแบบ auto
หากจะสรุปสั้นๆ ให้เข้าใจง่ายๆ หม้อแปลง isolate มีหน้าที่แยกกราวด์ สามารถป้องกันไฟรั่ว ทำให้อุปกรณ์ของเราปลอดภัย ไม่เกิดความเสียหายหากว่ามีไฟรั่ว ที่เรามักจะเรียกว่า “ไฟย้อน” รวมถึงป้องกันไฟดูดนั่นเอง และอีกหน้าที่คือ สามารถลดอาการจี่ ฮัมที่เกิดจากอุปกรณ์ในระบบที่มีกราวด์ไม่ดี หรือระบบไฟในอุปกรณ์เหล่านั้นมีปัญหาได้ดีนักแล
รู้จัก ART DTI
ART DTI (Dual Transformer/Isolater) เป็นอุปกรณ์พาสซีฟที่ใช้ในระบบเสียง โดยผลิตจากหม้อแปลงที่มีประสิทธิภาพสูง มีหน้าที่แยกสัญญาณอินพุตและเอาท์พุตออกจากกันโดยสิ้นเชิง โดยจะแยกสัญญาณระบบทั้งสองออกจากกันและช่วยลดเสียงรบกวนที่เกิดปัญหาจากกราวด์ลูป ไฟรั่ว อาการจี่ ฮัม
ซึ่งตัว DTI จะตอบสนองต่อความถี่เสียงได้กว้างมาก และยังให้เสียงที่ flat อีกด้วยโดยไม่มีการเติมแต่งเสียงไปจากต้นทางแต่อย่างใด ART DTI สามารถจัดการกับสัญญาณอินพุตได้ดีเยี่ยม ตรงนี้ช่วยให้ DTI ปล่อยสัญญาณเสียงได้สะอาดและรักษาสัญญาณเสียงดั้งเดิมไว้ครบถ้วน หม้อแปลงในอุปกรณ์รุ่นนี้จะทำงานแบบ 1:1 มี unity gain ที่ดี และออกแบบมาเพื่อใช้กับอุปกรณ์ที่มีอิมพีแดนซ์ตั้งแต่ 600 Ohms ถึง 100k Ohms เลยทีเดียว
สิ่งที่ทำให้ DTI แตกต่างจากอุปกรณ์ Isolate ทั่วไปคือ สามารถเชื่อมต่อสัญญาณได้หลากหลาย กล่าวคืออุปกรณ์ตัวนี้สามารถเชื่อมต่อกับ XLR หรือ ช่องต่อแบบ 1/4 นิ้ว รวมถึงการต่อกับโทรศัพท์และ RCA ที่ใช้ Phono ซึ่งเป็นฝั่งอินพุตทั้งหมดตรงนี้ทำให้สามารถนำไปใช้งานร่วมกับระบบเสียงได้ทุกชนิดและปรับแต่งให้ใช้งานได้อย่างง่ายดาย ไม่ว่าเราจะต้องการเชื่อมต่ออินเทอร์เฟซระหว่างเวิร์กสเตชั่นที่เป็นคอมพิวเตอร์ ระบบจอภาพ การลากสายเคเบิลยาวๆ อุปกรณ์ตัวนี้จะช่วยให้เราไม่ต้องคอยกังวลเรื่องคุณภาพของสัญญาณอีกต่อไป
รวมถึงในหลายๆ กรณีที่มีไฟรั่ว ออกมาจากอุปกรณ์ตัวใดตัวหนึ่ง การเชื่อมต่อผ่าน DTI จะช่วยให้เรามั่นใจว่าไฟฟ้าจะไม่ถูกส่งผ่านกล่องอุปกรณ์ หรือกล่องดำนี้ไปได้ กล่องนี้ทำจากวัสดุที่เป็นอลูมิเนียมทั้งหมด และเป็นวงจรแบบพาสซีฟ สามารถใช้งานได้ยาวนาน ไม่ว่าจะเป็นการใช้ในงาน Live Sound งานติดตั้งถาวร งาน DJ แอปพลิเคชัน PA ต่างๆ งานที่ต้องการคุณภาพสัญญาณเสียงที่ยอดเยี่ยม แน่นอนว่า DTI คือตัวเลือกอันดับแรก
คุณลักษณะเด่น
DTI ผลิตด้วยอุปกรณ์เกรดดี รองรับงานระบบเสียงทุกประเภท สามารถจัดการสัญญาณรบกวนที่เกิดจากระบบกราวด์ที่มีปัญหาในระบบเสียงได้ดี มีช่องเชื่อมต่อ XLR, 1/4 นิ้ว และช่อง RCA ทั้งอินพุตและเอาท์พุต เป็นอุปกรณ์พาสซีฟ ผลิตด้วยหม้อแปลงอลูมิเนียม และใช้หม้อแปลงคุณภาพดี
ข้อมูลทางเทคนิค
ตอบสนองความถี่ได้ตั้งแต่ 10Hz-50kHz รองรับอิมพีแดนซ์ตั้งแต่ 600 Ohms ถึง 100k Ohms เชื่อมต่อได้ทั้ง XLR และ TRS รวมถึง RCA แจ็ค ขนาดอุปกรณ์ 44.5mm x 107mm x 89mm และมีน้ำหนักเพียง 0.34 kg เท่านั้น
**ดาวน์โหลด Data Sheet ART DTi
**ดาวน์โหลด Manual ART DTi
ข้อสรุป
ปัญหาจี่ ฮัม ไฟรั่ว ที่เกิดขึ้นในระบบเสียงนั้น อย่ารอให้ปัญหาเกิดแล้วค่อยแก้ไข เพราะความเสียหายบางครั้งอาจร้ายแรงกว่าที่เราคิด ดังนั้น เราควรติดตั้งอุปกรณ์นี้เข้าไปในระบบเสียง แน่นอนว่า หากท่านกำลังมองหาอุปกรณ์ดังกล่าว ผู้เขียนขอแนะนำ ART DTI (Dual Transformer/Isolater) ซึ่งเป็นหม้อแปลง Isolate แล้วท่านจะลืมเรื่องปัญหาจี่ ฮัม ไฟรั่วหรือไฟย้อนทันที